Verplicht archeologisch onderzoek
Sinds 2007 is bij wet bepaald dat, voordat de bodem wordt verstoord, eerst moet worden onderzocht of er archeologische waarden worden bedreigd. En als blijkt dat dat er (behoudenswaardige) archeologische waarden aanwezig zijn, dan moet worden gestreefd naar het behoud van deze waarden. Dit kan door de archeologische resten te laten zitten en de plannen aan te passen, of door ze op te graven. De wet bepaalt ook dat de initiatiefnemer verantwoordelijk is voor de kosten van het onderzoek.
Of archeologisch onderzoek noodzakelijk is, blijkt vaak bij de aanvraag van bijvoorbeeld een omgevingvergunning bij de gemeente of een ontgrondingsvergunning bij de provincie. Als voorwaarde voor de vergunningverlening moet de initiatiefnemer kunnen aantonen dat er geen waarden worden bedreigd.